Verjaardag en herinneringen.

Zaterdag 20 april

Erwin is vandaag 63 geworden. Gefeliciteerd. Geen idee of ik hem vandaag kan bellen omdat ik niet de hele dag wifi heb.

Daar zit ik dan om 04:30 uur in de morgen op een stenen muurtje te wachten op een bus. Ik wil naar Sagada maar niet met een georganiseerde reis. Gister uitgezocht hoe dat gaat met het openbaar vervoer. En dat betekent om 04:00 uur opstaan, het is nog pikke donker, en om 05:00 uur de eerste bus pakken. De rit duurt 3 uur. Van de kok heb ik een ontbijt box met banaan pannenkoek gekregen, ik kan er even tegen aan. Maar om bij de opstap plaats te komen was ook nog een dingetje.

In het donker een oneven trap oplopen, poep en heel veel slapende honden op de straat en af en toe een schijnwerper voor wat licht. Was best eng. Maar ik ben er gekomen en de tourist office is al geopend.

Ook winkeltjes in de buurt van het busstation zijn langzaam aan het open gaan.

De bevolking gaat hier echt met de kippen op stok en zijn vroeg op.

De brandweer auto komt ook aanrijden en er rijden steeds meer tricycles voorbij.

Na twee uur wachten komt de bus om 06:30 uur voorrijden. Ik stap in met nog een aantal vrouwen. De rit kost me 350 pesos en ik heb twee stoelen. Ook nog aan de goede kant van de berg en ik heb prachtig uitzicht over de rijstterrassen. Jammer dat ik nu geen foto kan maken.

Na een kwartier stoppen we voor ontbijt en toilet. Zo gaat hij lekker. Een half uur later rijden we weer, ik ben even naar de wc geweest.

Maar een kwartier later staan we stil en inspecteer de chauffeur rondom de dus. We rijden weer verder maar hij belt de bus voor ons. Zij stoppen en wij stappen over. Ik heb geluk en kaan zitten maar een aantal mannen moet staan. We gaan berg afwaarts.

Rond 09:45 uur komen we in Sagada aan. Ik moet me inschrijven bij de Tourist Office en als ik een tour wil doen een gids inhuren. Ik krijg een A 4 mee met telefoon nummers. Maar ik loop naar de dichtstbijzijnde. Sega, een boeking kantoor. Ik kies een tour uit en krijg een gids mee. Heel graag wil ik naar een grot of waterval maar dat kan niet met mijn been. Dus ik kies het kortste wandelingetje De Echo Valley Tour. Mijn gods, ben de beste man zijn naam vergeten, is 37 jaar getrouwd en heeft twee zonen.

Geboren en getogen in dit stadje en verteld me heel veel.

We gaan de kerk in, 90% van de bevolking is kerks, hij verteld dat in de tweede wereld oorlog de originele houten kerk het niet overleefd heeft en dat het gebouw nu van beton is. Jezus staat voor op het altaar.

We lopen berg opwaarts over het kerkhof waar ook familie van hem ligt. Ik kan werkelijk alles aan hem vragen. Doordeweeks is hij boer maar in het weekend gidst hij al 22 jaar erbij. Hij weet ongelooflijk veel en is geïnteresseerd als ik over het Shinto in Japan vertel. Hier aanbidden ze naast het Christelijk geloof ook animisme. Geen thuis altaar maar varkens en kippen worden nog steeds geofferd in het cultureel centrum. Dan verteld hij mij de rituelen rondom een kist ophanging, raar woord speling.

Als de persoon overleden is wordt het lijk op een stoel gebonden. Zo blijft het 2-3 dagen zitten in de woonkamer. In die 2-3 dagen wordt de wand waar de kist komt te hangen in orde gebracht. Er worden ijzeren staven met bijtel en hamer in de rotswand gebracht. Daar wordt de kist op getakeld. Als dit klaar is wordt het lijk in een lijkwade naar de wand gedragen. Dit wordt door mannen en vrouwen gedaan. Het vocht wat uit het lijk op de dragers loopt wordt als geluk beschouwd. Op een punt gaan de vrouwen niet verder mee maar zingen de voorouders toe dat er een lijk wordt bij geplaatst. Dit zingen weerkaatst tegen de wanden van de ritsen en vandaar de naam Echo Valley.

Het lijk wordt in de kist getakeld, dit kan in liggende positie of zittend.

Het geheel wordt vast gesjord met touwen en de stoel waar de overledene de laatste 2-3 dagen op heeft gezeten wordt er vaak bij gehangen. Bijzonder.

Ik vraag netjes of ik een foto mag maken, en we beginnen aan de terug weg. Bij het boeking kantoor geef ik naast de gids zijn loon 30% fooi. De man heeft ook problemen om zijn boerderij met water.

Ook tipt hij me een restaurant. Ik loop naar Yogurt House en bestel toast met tonijn en mijn eerste cola van de reis. Even tijd om de financiën te bekijken en mijn busticket te checken. Ik had drie uur gezegd maarer staat twee uur. Ik vind het best.

Hahaha ik spreek een jong man aan die het warm heeft en vraag hem of het in deze periode van het jaar altijd zo warm is. Antwoord hij:”I don’t know, I am from Trinidad. Maar een lokale vrouw beaamt dat het te warm is. Er lopen hier meer backpackers rond dan ik op deze reis gezien heb.

Ik moet nog een uur wachten en doe dat in de schaduw van een bushokje. Kan ik mooi mensen bestuderen.

Zo loopt er een man op enorme kapotte schoenen, koopt flipflops, ruilt ze om en geeft de kapotte schoenen aan de flipflop verkoopster.

Dan loop ik naar de bus, veel te vroeg. Ik vraag aan drie mannen die in de opening van de bagagebak zitten of dit de twee uur bus is. Ja dat klopt. Ik ga naar binnen, de airco staat al aan en het is buiten bloed heet, zit er iemand op mijn plaats. Blijkt dat de passagiers van de 1 en 2 uur bus in één gaan.Dat zal de kapotte bus van vanmorgen zijn dit dit veroorzaakt.

Ik loop met de andere persoon naar buiten en het probleem is meteen opgelost, ik mag voorin zitten. Jippie!

We rijden van pijnbos naar regenwoud. En ik heb net van de boer geleerd dat regenwoud water vast houdt en pijnbos niet. Het is dan ook erg droog tussen de krijtrotsen in.Dan zijn er stukken weg de afgrond in gezakt, het is niet een makkelijk baantje buschauffeur. En passant komt een zwart hondje onder de bus maar ik geloof dat hij het overleefd heeft.

Wat een prachtige omgeving hier, zo ver het oog rijkt bergen. Lekkere slinger wegen,twee koeien op de weg. We zijn nog maar een half uur onderweg en ik geniet met volle teugen.

We stoppen een paar keer om de motor te laten afkoelen. De laatste keer bij een enorm Maria beeld waar net markt is.

Na drie en half uur komen we in Banaue aan. Ik loop naar de lodge voor een douche en bestel eten,iets Filipijns erg lekker.

In de avond bespreek ik met een gids het plan voor morgen. Acht uur vertrek en tegen half twee weer terug komen. Op naar de beroemde rijstterrassen. En daarna de nachtbus in.

Zondag 21 april

Ik moet er de volgende keer aan denken om niet te gaan overnachten in een trekkers lodge. Vanmorgen stonden de eersten alweer om 05:08 uur buiten op het balkon te kletsen. Nee rust krijg je hier niet.

Ben om half zeven maar uit bed gegaan. In de tuin naast mijn kamer gaan de haan en kippen te keer en in de keuken aan de andere kant wordt ook al druk gewerkt.

Na een douche naar het balkon om op mijn ontbijt te wachten. Ik ben al uitgecheckt. Heerlijk een omelet met groente en een kop thee. Ik kan er tegen aan. Helaas mijn linker been niet.

Om tien voor acht komt mijn fixer er aan die me verteld dat de bestuurder van de tricycle er nog niet is omdat er gesleuteld wordt aan zijn brommer.

Om 08:25 uur kunnen we dan toch gaan. Ik mag in het bakje gaan zitten. Eerst tanken, er gaat twee cola flessen benzine in de tank. En op weg. Jeetje ik had gedacht om dit eventueel te lopen maar dat is echt niet te doen. Onderweg geeft RJ mij de opdracht om vooral mijn rugzak naast me op de zitting te zetten en er goed op te letten.

Na drie kwartier ploegen voor de brommer en de bestuurder kom ik aan bij het eind van de weg.

Ik mag uitstappen en wandelen over een rots pad naar beneden. En weer om hoog enzovoort. Er was gister toch duidelijk overlegd dat ik dit niet kon. Nou ja ik ben er nu en ga er maar van genieten. Na 20 minuten mag ik 50 pesos betalen en me registreren. Dan verder lopen. Na 10 minuten blijf ik staan om van het prachtige uitzicht te genieten. Maak een foto en moet een pad berg oplopen. Na 100 meter besluit ik dat dit niet haalbaar is voor mij. Ik baal hiervan. Dit is de reden dat ik naar de Filipijnen ben gekomen en dan kan ik het niet doen. Ik loop triest terug en bestel een sprite. Ga op het balkon zitten van het restaurant en ga zo maar genieten van het prachtige uitzicht. De bergen om me heen zijn van top tot in het dal een en al rijstterras. Op de achtergrond staat een radio afgestemd op een zender met religieuze liederen. God wordt alom bedankt voor het mooie leven. Even verderop is een kerk waar een mis plaats vindt. Zelfs in dit afgelegen gebied is men zeer gelovig.

In het dal zie ik mensen over de kleine paadjes van de rijstterrassen lopen het zijn net mieren zo klein.

Deze rijstterrassen zijn aangelegd met muurtjes van leem en keien wat blijkbaar een andere constructie is dan de sawa’s in bv Indonesië.

Wat een werk om dit te onderhouden. En zo doen de boeren het al 2000 jaar. Indrukwekkend al kan ik niet helemaal naar de top wandelen voor het uitzicht.

Na drie kwartier bewonderen vind ik het welletjes en begin aan de zware terug weg. Bergop en het pad is niet overal even mooi. Zo is het laatste stuk alleen maar gravel en stijl. Gevaarlijk dus.

Boven aangekomen is mijn been alleen nog maar het woord, het wil echt niet meer. Ik ben dan ook blij dat ik RJ zie. Ik stap in en we rijden weg. Maar dat is voor korte duur.Ik moet nog een stuk lopen omdat het te stijl is en hij bang is dat ik uit het bakje val. Hij wacht boven. Ik ben helemaal stuk als ik aan kom.

Eigenlijk moet hij mij nu naar Bangaan brengen maar ik vind het wel best.

We rijden terug en voor 12 uur ben ik weer bij de lodge. Uitrusten een adres voor een fysio zoeken in Manila en mijn komende reis voor bereiden. Je moet toch 4 uur overbruggen voor ik naar het busstation gebracht wordt. Maar genietend van een late lunch of vroeg diner met munt thee op het terras met prachtig uitzicht is dat zo voorbij.

Om 16:00 uur komt RJ me ophalen. Gelukkig draagt hij mijn koffer de trappen op naar de straat. Ik stap in zijn tricycle en we rijden naar Omiyami bus station. Er zitten al een aantal passagiers te wachten, het is 16:20 uur. Nog een uur te gaan voor vertrek. Tot mijn grote vrbazing hoor ik Nederlands. Twee Belgen en een Nederlandse dame. Gezellig even kletsen. In de loop van het uur komen er steeds meer passagiers bij, allemaal buitenlanders en vooral Fransen.

Tegen 17:15 uur mogen we de bus in en dan blijkt al gauw dat er meer kaartjes verkocht zijn dan het aantal plaatsen. De passagiers die hun voucher niet ingewisseld hebben voor een plaatsbewijs mogen in de gang zitten op een opklapstoeltje. We hebben nog 9 uur te gaan.

Ik zit op plaats 14 aan het gangpad en heb een Duits meisje naast me zitten.Die zit de hele nacht films te kijken.

Ik val eigenlijk meteen in slaap maar wordt vaak wakker. We zijn nog geen kwartier onderweg of we staan al weer stil. Wat laatkomers die de bus gemist hadden en zo stoppen we nog twee keer. Je zou toch denken dat als er maar één keer per dag een bus gaat naar Manila je wel op tijd kan zijn. Ik had mijn winterjas uit de koffer gehaald omdat het in de bussen over het algemeen er koud is omdat de chauffeur de airco op koud zet. Maar niet nodig gehad, het is zelfs bloedheet in de bus. We maken drie keer een eet/wc stop.

Maandag 22 april

Het is vandaag 4 jaar geleden dat mijn moeder overleed. De tijd gaat snel. En omdat er nu nog maar één ouder over is stuur ik haar kaartjes.

We kwamen rond drie uur aan op het busstation in Manila. Maar dan ben je er nog niet. Aangezien ik niet midden in de nacht rond wil dolen in een grote vieze stad neem ik een taxi. Ik de bus al aan de Belgen gevraagd hoe veel dat ongeveer kost. De buschauffeur vroeg raagt waar ik naar toe moet en roept de taxichauffeur die naar die wijk rijdt. In dit geval Pasay waar ik een appartement heb gehuurd tot 25 april.

In onderhandelen ben ik nooit goed geweest maar met het bedrag in mijn hoofd wat de Belgen me verteld hadden kom ik op 450 pesos.

En ik moet verder dan hen, zij hebben 500 pesos betaald.

In een klein half uur krijg ik de hele geschiedenis van de chauffeur verteld. Hij is er aardig en brengt me na twee keer vragen bij het juiste appartementen complex. Ik wil betalen maar hij kan niet wisselen. Uiteindelijk geef ik hem al mijn kleingeld 420 pesos en vraag of hij me 25 april naar het vliegveld wil brengen. Zo dat ook weer geregeld.

Ik onderga een heel vraag gesprek met de beveiliging. Ja hier in Manila staat overal beveiliging en die lopen ook allemaal met een wapen op zak. Ik laat mijn paspoort zien, die hij drie dagen wil houden. Ik kijk hem aan en vraag of hij wel goed snik is. Dit is het belangrijkste wat ik op zak heb en dan moet ik die afgeven, now way! Ik zeg dat hij maar een foto moet nemen en dat doet hij met een grote glimlach op zijn gezicht. De man doet ook maar zijn werk.

Ja ik mag door en mijn appartement zit op de 10 verdieping nummer 1027.

En wat schattig. Als ik éénmaal binnen ben door een lange code in te toetsen zie ik een gang van een anderhalve meter breed. Hierin rechts de keuken aansluitend de eetkamer en kamer. De lengte is ongeveer zeven meter. Links zitten twee deuren. Een naar de slaapkamer waar een twee persoons bed instaat en één naar de badkamer. Alles ziet er keurig uit. Oh ja er is ook nog een mini balkon.

Ik gooi mij spullen neer en kruip in bed. Rond negen uur word ik wakker. Bakkie thee zetten en eens de puinhoop opruimen. Daarna ga ik douchen, hé een regen douche. Wat een luxe.

Hup de kuierlatten aan en op naar het ontbijt. En dat doe ik ook luxe bij Subway met een broodje tonijn. Dit broodje kost mij meer dan de twee maaltijden die ik in het begin van mijn Filipijnen avontuur had gekocht bij het Leger des Heils. Maar het is wel lekker.

Ik loop naar de Pao Ong Kong Chinese tempel. Gebouw compleet in Chinese stijl ziet er niet uit maar binnen is het prachtig. Helaas mag ik geen foto’s nemen. Door de wierook walmen loop ik diep de tempel in opzoek naar Boeddha. En na heel veel,Chinese geleerden en andere belangrijke figuren is daar dan Boeddha. Er staan een paar bezoekers wierook te offeren en een man gooit de houten halve maantjes op de grond voor het geluk.

Er zijn vrouwen aan het schoonmaken en nieuwe bloemen aan het schikken voor de vele altaren. Waar ook veel eten en drinken geofferd is. Ik kijk mijn ogen uit.

Buiten ga ik op een bankje zitten mijn dagboek bij te werken en de meegebrachte thee op te drinken.

Er staan nog twee tempels op het programma vandaag. De eerste is Fo Guang Shan Mabuhay Tempel. Ik vraag netjes aan de bewaking of ik naar binnen mag. En ja dat is geen probleem. Ik loop meteen tegen een Boeddha beeld aan bij binnenkomst en een jonge man komt naar me toe wandelen om uitleg te geven. Hij loopt naar de eetzaal maar daar kom ik niet voor. Maar hij nodigt mij uit om iets te eten en daarna naar de tweede verdieping te gaan. Dus ondanks dat ik net het ontbijt achter de kiezen heb toch maar een bordje gebakken noodles met groente. Bij elke maaltijd die ze in de tempel hebben mag iedereen gratis mee eten. Vreemd met een stad vol met bedelaars dat er hier niet één te vinden is. Er zitten alleen een hele grote groep Taiwanezen van een boeddhistische muziek groep en twee nonnen met wat oudere dames. Als ik mijn bordje leeg heb breng ik het naar de keuken die ontzettend schoon is. Dat heb ik hier ook wel anders gezien. Tijd om naar boven te gaan. In de gebed zaal is niemand en ik zit even een kwartiertje. Doe mijn donatie in de bak en ben even stil. Even moeders in herinnering brengen op haar sterf dag.

Het is in de tussentijd al aardig warm aan het worden. Ik de eetzaal vul ik mijn waterfles nog met koud water voor in de hitte weer in ga.

De volgende Chinese tempel is de Manila Po An maar helaas alleen op zondag geopend. En deze is juist heel nieuw, ziet er mooi uit.

Dan loop ik naar een adres waar volgens internet een tweede hand lp zaak zit. Onderweg waarschuwt een oudere man mij dat ik niet in de hitte moet gaan wandelen. Ik bedankt hem en zeg dat ik heel veel drink en duik een 7/11 in voor een drankje. De zon bakt me inderdaad aardig.

Ik heb geen internet onderweg maar morgen wordt het maximaal 37 graden dus ik denk dat het vandaag ook wel rond die temperatuur lag.

Ik kom al puffend bij het adres aan maar geen platenzaak te bespeuren.

Ik besluit om terug te gaan naar het appartement, het is gewoon te heet.

Ben ik er bijna zie ik een bekent dak boven de andere daken uitkomen. En ja wel een Tibetaans gebedshuis. Chong Fu Tempel.

Ik loop de trap op maar de deuren zijn gesloten en zo te horen is er een dienst. Daar kom ik later wel terug. Buiten hangen de gebedsvlaggen te wapperen in het zwoele windje. Ik loop onder de poort weer de straat op. De poort is van beton maar zo herkenbaar met het levens rad en de twee herten.

Weer even de 7/11 in voor een verfrissing en op naar het appartement.

Het is zo bloedheet dat ik de airco aanzet terwijl ik aan het werk ben. En dat die ik niet vaak omdat ik van airco ziek wordt.

In de avond loop ik naar de nabijgelegen Mall. En het is me nu wel duidelijk dat ik in de wat rijkere wijk van Manila zit. Ik bestel een bord gebakken rijstnoodles met groente en ei, gooi er een lepel sambal over heen, past wel bij het weer, en eet het met smaak op.

Terug in het appartement heb ik Netflix op de tv ontdekt. Ik kijk onder het genot van een cola en een zakje chips naar de film Roketman en drie afleveringen Sex in the City. Heerlijk ontspannend.

Oude dag.